Hjalmar Söderberg: De jeugd van Martin Birck
klik voor vergroting
Titel: De jeugd van Martin Birck
Oorspronkelijke titel: Martin Bircks ungdom, 1901
Vertaald uit het Zweeds door: Roland Tweehuysen
Genre: roman
Uitgever: Meulenhoff, 1983
ISBN10: 9029012706
oorspronkelijke titel Martin Birck, Becht 1904
Flaptekst / Beschrijving
Hjalmar Söderberg (1869-1941) geniet bij ons vermaardheid door zijn meeslepende dagboekroman Dokter Glas. De autobiografische roman De jeugd van Martin Birck (190I), waarmee dit Zweedse lid van de 'verloren generatie' van rond de eeuwwisseling zijn doorbraak beleefde, is wel eens 'het onvrome gebedenboek van een hele jeugdgeneratie' genoemd. Vooral het eerste gedeelte van deze Zweedse tegenhanger van J.P. Jacobsens Niels Lyhne, 'De oude straat', heeft altijd - met name vanwege de kinderpsychologie erin - bewondering gewekt.
Martin Birck, verwend enig kind van welgestelde Stockholmse ouders, brengt zijn kinderjaren contactarm door in de afgeslotenheid van het ouderlijk huis. Als hij uit deze gevangenis uitbreekt, wordt hij diep gekwetst door de rauwheid van de buitenwereld. Hij, ertoe voorbestemd toeschouwer te zijn, die de wereld alleen uit boeken kent, trekt zich geheel in zichzelf terug, verliest onder invloed van de materialistische en naturalistische stromingen van die tijd zijn laatste houvast - zijn geloof in God - en vervalt geheel en al in pessimistische berusting, die uiteindelijk ook nog verhindert dat hij zijn enige liefde voor zich weet te winnen. Met zijn existentiële probleemstelling, zijn lyrisch impressionisme (de prachtige beschrijvingen van Stockholm herinneren aan het beste van Strindberg) en de sfeervolle en scherpe karakterisering van milieu en personages behoort De jeugd van Martin Birck tot de centrale werken van de Zweedse literatuur.
