start > verantwoording
Verantwoording
Noordse literatuur heeft geen wetenschappelijke pretenties. De site is en blijft werk van een liefhebber. Wel wil ik een zo compleet mogelijke beeld geven van in het Nederlands vertaald werk uit Scandinavië.
Wat betreft de periode concentreer ik me vooralsnog op vertalingen vanaf 1970. Verder neem ik alles mee wat ik onderweg zoal tegenkom.
Digitaal erfgoed
De website www.noordseliteratuur.nl is in mei 2020 door de Koninklijke Bibliotheek toegevoegd aan de lijst 'digitaal erfgoed'. Dit archief bevat een selectie van Nederlandse websites vanaf 2007. Het bevat ongeveer 21.750 sites op het gebied van Nederlandse geschiedenis, taal, cultuur en overheidswebsites. Zie voor meer informatie de website van de KB
Bibliografische aanpak
De beschrijving bij iedere vertaling bestaat uit de tekst op de achter- of binnenzijde van het boek. Als ik daar niet over beschik, en dat is vaak het geval, ga ik uit van de informatie die de uitgever op haar website presenteert.
Bij het verschijnen van een nieuwe vertaling zoek ik het oorspronkelijke werk op. Dat doe ik via de website van de oorspronkelijke uitgever, homepages van de auteur of via wikipedia. Deze lijst van de werken van een schrijver is niet perse compleet. Het is voor mij ondoenlijk om dat bij te houden.
Ik beperk me tot directe vertalingen uit een van de Scandinavische talen. Vertalingen vanuit bijvoorbeeld het Duits, neem ik niet mee. Hierin wijk ik af van de bibliografieën van Petra Broomans en Raf de Saeger (zie hieronder)
De foto's van de voorkant zijn niet altijd die van de eerste druk. Zeker bij oudere vertalingen zijn het vaak afbeeldingen van herdrukken.
Ik neem in beginsel van vertalingen alleen gegevens van de eerste druk op. Dat geldt niet voor vertalingen van voor 1970. Tekstueel ongewijzigde herdrukken bij dezelfde of nieuwe uitgever (bijv bij paperbacks) zie ik niet als een nieuwe druk (een nieuw isbn nummer is dus geen reden om de vertaling nogmaals op te nemen)
Een nieuwe of herziene vertaling of een nieuwe titel zie ik als een nieuwe druk. Voor de klassiekers, waarbij de eerste druk al meer dan vijftig jaar oud, is ga ik uit van meer recente (her)drukken.
Vertalingen die gepubliceerd worden in tijdschriften neem ik in beginsel niet mee. Themanummers van tijdschriften geef ik weer bij de bloemlezingen.
Bij de indeling in genres volg ik waar mogelijk de NUR-code. Bij ontbreken daarvan ga ik af op de omschrijving. Deze indeling is daarmee enigszins subjectief.
Bronnen
Het opzoeken van vertalingen is een work of progress, of liever een eindeloos werkje. Hieronder geeft ik de stand van zaken weer. Ik hou me aanbevolen voor tips over nieuwe bibliografiën
periode vanaf 2009
Ik raadpleegde tot en met maart 2015 de website NetUit, de wekelijkse bibliografie van de Koninklijke Bibliotheek. Deze service is gestopt. Vanaf april 2015 raadpleeg ik De Nederlandse Bibliografie van Picarta. Deze database is sinds de zomer 2024 niet langer beschikbaar. Ik maak nu gebruik van de Worldcat database met uitgebreid filter. Alleen de orignele titels ontbreken in deze database. Die zoek ik later op in Scandinavische websites.
Nederlandse uitgevers sturen hun boeken naar het Depot van de Nederlandse Publicaties van de Konklijke Bibliotheek Helaas wordt in de catalogus, zo is gebleken, niet bij alle boeken vermeld uit welk taalgebied het boek afkomstig is. Daarom is volledigheid voor mij niet te controleren.
Voor het lopende jaar ga ik ook uit van informatie van uitgeverijen die ik via nieuwsbrieven en websurfing tegenkom. Deze verzameling is ongestructureerd.
periode 1990-2009
Ik heb bij het zoeken van vertalingen dankbaar gebruik gemaakt van de Bibliografie van de Nederlandse en Vlaamse Scandinavistiek van Caroline Godfried & Ane van der Leij. Zij hebben in het tijdschrift voor Skandinavistiek bibliografieën gepubliceerd die de periode 1990-2008 beslaat.
Hieronder ziet u welk jaren ik heb gecontroleerd. Ontbrekende titels zijn verwerkt. Bij geconstateerde verschillen is aanvullend bronnenonderzoek gedaan (veelal bij uitgever).
2007-2008 | x | vol 30:2, 2009 |
---|---|---|
2005-2006 | x | vol 28:2, 2007 |
2003-2004 | x | vol 26:2, 2005 |
2001-2002 | vol 24:2, 2003 | |
1999-2000 | vol 22:2, 2001 | |
1997-1998 | vol 20:2, 1999 | |
1995-1996 | x | vol 18:2, 1997 |
1990-1994 | x | vol 17:1, 1996 |
Ik kon niet beschikken over bibliografieën 1997-2002.
periode 1970-1990
Deels niet gestructureerd. Deels gebaseerd op de hieronder genoemde bibliografieën van Broomans (Zweeds) en de Saeger (Noors). Deze inventarisatie is nog lopende. Ik maak ook dankbaar gebruik van deze bibliografieën voor aanvulling op latere periodes.
periode voor 1970
Deze periode heeft niet mijn prioriteit. Niettemin zijn er ook boeken uit deze periode opgenomen.
Specifieke bronnen:
Finland
Finnish literature in translation. Deze zogenoemde FILI-database is niet helemaal compleet ((ik heb de periode 1990-2013 gecontroleerd)
Gerard Rijerse geeft een overzicht van vertalingen op de Website van de Vereniging Nederland Finland
Denemarken
Diederik Grit, Deense letteren in Nederland en Vlaanderen 1731-1982, Det kongelige Bibliotek 1986
Noorwegen
Raf de Saeger, Noorse auteurs in Nederlandse vertaling 1741-2012. Een bibliografie, Barkhuis 2013. In 2024 is een derde uitgebreide editie verschenen met aanvullingen tot en met 2023. Deze digitale editie is gratis te downloaden.
Zweden
Petra Broomans & Ingeborg Kroon, Zweedse en Zweedstalige Finse auteurs in Nederlandse vertaling, 1491-2007. Een bibliografie, Barkhuis 2013.