start > auteurs > Monika Fagerholm

Monika Fagerholm
Finland (Finstalig)

Auteur

Monika Fagerholm werd in 1961 geboren in Helsinki. Ze behoort tot de Zweedstalige minderheid in Finland en schrijft in het Zweeds. Zij studeerde psychologie en literatuurwetenschap.

Haar debuutroman Mooie vrouwen aan het water (1994) was een internationaal succes. Het boek werd verfilmd en genomineerd voor de Aristeion-prijs van de Europese Unie en voor de International IMPAC Dublin Literary Award.

In haar tweede roman Diva creeërt Fagerholms hoofdpersoon een nieuwe, eigen taal. Het werd in Scandinavië een cultboek, maar bleek tegelijkertijd onvertaalbaar. Meisjes, mythen, nostalgie en meedogenloosheid zijn de belangrijkste thema's in Fagerholms werk, dat vaak ook een thriller-element in zich heeft. Onlangs stond ze, als feministisch auteur in de Scandinavische zin des woords, mede aan de wieg van een nieuwe Finse, feministische politieke partij. (NRC 2-12-05)

Voor haar roman Het Amerikaanse meisje kreeg ze de Zweedse Augustprijs voor literatuur 2005.

In een interview in NRC-Handelsblad van 2 december 2005 typeert ze haar positie als volgt: 'Ik kom uit een kleine cultuur met Finse, Zweedse, Noorse en Russische elementen. Dat geeft me een grote vrijheid. Ik ben vrij te scheppen wat ik wil. Natuurlijk, het kan voor iemand persoonlijk lastig zijn, als je niet weet bij wie je hoort, als je steeds het gevoel hebt buitengesloten te zijn. Voor een schrijver is zo'n minderheidspositie juist erg verrijkend, je ziet de wereld altijd van de buitenkant. Je weet nooit precies wie je bent en dat is voor een auteur een ideale situatie.''

Fagerholm noemt in datzelfde interview haar stijl expressionistisch en streeft naar eenheid van vorm en inhoud. Haar eerste, onvertaalde roman, Diva, is daarvan wellicht het beste voorbeeld, zegt ze. 'Diva werd een cultboek. Het gaat over een dertienjarig meisje dat haar wereld ontdekt en definieert. Ze vindt haar eigen woorden uit, haar eigen taal, bestaande woorden geeft ze een eigen betekenis. Wie een eigen taal heeft, overleeft altijd. Dit meisje is intelligent, realistisch, ze denk na over wiskunde, filosofie en ook seks is voor haar geen probleem. Het is een vrouw zoals ik haar wil laten zien.''

Openheid en transparantie zijn kernwoorden in Fagerholms discours. Ze noemt het een typisch Finse eigenschap.

Over de constatering dat haar personage veelal sterke vrouwen zijn, zegt Fagerholm: 'Ik weet niet precies wat sterke vrouwen zijn. Het heeft te maken met zelfstandigheid en onafhankelijkheid. De vrouwen in mijn romans zijn dat niet per se. Ze hebben wel een kracht in zich die ze willen gebruiken. Dat is niet alleen een psychologisch gegeven. Het heeft ook met aantrekkingskracht en seksualiteit te maken. Mij boeit vooral de overgang van meisje naar vrouw. Op een of andere manier hebben alle vrouwen, en dat geldt ook voor mij, de ervaring dat het leven ons daar bedriegt'.

In een voorwoord bij Mooie vrouwen aan het water zegt Monika Fagerholm: 'Schrijven is een zoektocht. je bent bezig met dat wat verborgen is; dat wil je benaderen. Je wilt licht werpen op wat nog onzichtbaar is en wat de psychologie niet kan verklaren: het menselijke bestaan. Nadat ik jarenlang psychologie gestudeerd had, werd ik moe van de manier van denken waarin alles, speciaal het vrouw-zijn werd uitgelegd.

In het schrijven is niet het belangrijkst dat het mijn verhaal, dat van Monika Fagerholm, is. Of dat ik 'het zijn' van Monika Fagerholm onderzoek. Mijn doel is niet boeken de wereld in te helpen, maar mijzelf te veranderen en de wereld te begrijpen.'

Secundaire literatuur (1)

Julia Tidigs (2020). What Have They Done to My Song?: Recycled Language in Monika Fagerholm's The American Girl online.

Recensies (3)

Het Amerikaanse meisje (2005):
- De Morgen (23-11-2005) Marnix Verplanke: 'Mythes zijn machtig'
- NRC Handelsblad (02-12-2005) Margot Dijkgraaf: Interview: Finnen weten niet bij wie ze horen
Mooie vrouwen aan het water (1997):
- de Volkskrant (16-05-1997) Yra van Dijk: Oidipous in het zomerparadijs DE ROL VAN WATER IN DRIE SCANDINAVISCHE ROMANS

Publicaties

Overzicht publicaties (met vertalingen):


2020, Vem dödade bambi?
2009, Glitterscenen och flickan hon går i dansen met röda gullband: Het glitterpodium: er was een meisje vroeg opgestaan, 2011
2004, Den Amerikanska flickan: Het Amerikaanse meisje, 2005
1998, Diva: Diva, 2008
1994, Underbara kvinnor vit vatten: Mooie vrouwen aan het water, 1997

Het overzicht van de originele publicaties is niet per se compleet. Ik streef om praktische redenen geen volledigheid na.

Vertalingen

Overzicht vertalingen:

Boeken 1 tot 4 van de 4


Het glitterpodium: er was een meisje vroeg opgestaan
auteur: Monika Fagerholm
land: Finland (Zweedstalig)
vertaald uit het Fins door Edith Sybesma
vertaling van: Glitterscenen och flickan hon går i dansen met röda gullband, 2009
uitgever: De Geus, maart 2011
ISBN13: 978-9044510461
genre: roman

Meer informatie...

Diva
auteur: Monika Fagerholm
land: Finland (Zweedstalig)
vertaald uit het Zweeds door Edith Sybesma
vertaling van: Diva, 1998
uitgever: De Geus, september 2008
ISBN13: 978-9044510478
genre: roman

Meer informatie...

Het Amerikaanse meisje
auteur: Monika Fagerholm
land: Finland (Zweedstalig)
vertaald uit het Zweeds door Axel Vandevenne
vertaling van: Den Amerikanska flickan, 2004
uitgever: De Geus, oktober 2005
ISBN10: 9044505971
genre: roman

Meer informatie...

Mooie vrouwen aan het water
auteur: Monika Fagerholm
land: Finland (Zweedstalig)
vertaald uit het Zweeds door Bertie van der Meij
vertaling van: Underbara kvinnor vit vatten, 1994
uitgever: De Bezige Bij, 1997
ISBN10: 9023436415
genre: roman
Herdruk De Geus ISBN 90 4450 8105

Meer informatie...

Boeken 1 tot 4 van de 4


Colofon